ધોરણ-8 [સામાજિક વિજ્ઞાન] 3. ભારતનો પ્રથમ સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ એકમના અભ્યાસ માટેનું બધુ સાહિત્ય અહીં એકત્ર કરવામાં આવેલું છે. જેમ કે અગત્યના મુદ્દાઓ, એકમની સમજૂતી, સ્વાધ્યાયના પ્રશ્નો-જવાબો, સ્વ-અધ્યયનપોથીના ઉકેલો, વિદ્યાર્થીઓ માટે પ્રશ્ન પેપર. દરેક એકમના Videos, Quiz તેમજ Notes તમને eclassguru.blogspot.com પર મળી જશે.
(1) ઈ.સ. 1857ના સંગ્રામનો પ્રથમ શહીદ કોણ ગણાય છે ?
(2) ભારતમાં હિંદુ-મુસ્લિમ એકતા તોડવા અંગ્રેજોએ કઈ નીતિ અપનાવી હતી ?
(3) ઓખામંડળ વિસ્તારમાં કોણે-કોણે અંગ્રેજોનો જબરજસ્ત પ્રતિકાર કર્યો ?
(4) ગુજરાતમાં ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામ સાથે ક્યાં-કયાં સ્થળો જોડાયેલાં છે ?
2. (અ) ટૂંક નોંધ લખો :
(1) ઈ.સ. 1857 સંગ્રામનાં આર્થિક કારણો
(2) ઈ.સ. 1857 સંગ્રામની નિષ્ફળતાનાં કારણો
2. (બ) નીચેના પ્રશ્રોના ઉત્તર લખો :
(1) ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામ માટેનાં જવાબદાર કારણો વિશે નોંધ લખો.
(2) “કેન્દ્રીય નેતાગીરીનો અભાવ એ ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામની નિષ્ફળતાનું મુખ્ય કારણ ગણાય છે.' વિધાન સમજાવો.
(3) ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામના સ્વરૂપ વિશે સવિસ્તર નોંધ લખો.
3. નીચે આપેલ વિકલ્પમાંથી સાચો વિકલ્પ શોધી ઉત્તર લખો :
(1) ઈ.સ. 1857ના સંગ્રામના મુખ્ય સ્થળોમાં નીચેનામાંથી કયા સ્થળનો સમાવેશ થતો નથી ?
(A) દિલ્લી (B) ઝાંસી (C) ચંદીગઢ (D) સતારા
(2) ખાલસાનીતિથી અનેક રાજ્યોને બ્રિટિશ સામ્રાજ્યમાં ભેળવી દેનાર...
(A) વેલેસ્લી (B) ડેલહાઉસી (C) લ્યુરોઝ (D) મૅજર હ્યુસન
(3) એન્ફિલ્ડ રાઇફલ કારતૂસ પર કયાં બે પ્રાણીઓની ચરબી લગાડી હોવાની સૈનિકોને શંકા હતી ?
(A) ગાય-ડુકર (B) ગાય-કૂતરાં (C) ઘેટાં-બકરાં (D) ઊંટ-ભેંસ
● ગુજરાત રાજ્યના નકશામાં પ્રથમ સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામનાં સ્થળોનાં નામ શોધો.
- અગત્યના મુદ્દાઓ
- પાઠની સમજૂતી
- સ્વાધ્યાય
- સ્વ-અધ્યયનપોથી
- પ્રશ્ન પેપર
✦ સ્વાધ્યાય ✦
1. નીચેના પ્રશ્નોના ઉત્તર એક વાક્યમાં લખો :(1) ઈ.સ. 1857ના સંગ્રામનો પ્રથમ શહીદ કોણ ગણાય છે ?
(2) ભારતમાં હિંદુ-મુસ્લિમ એકતા તોડવા અંગ્રેજોએ કઈ નીતિ અપનાવી હતી ?
(3) ઓખામંડળ વિસ્તારમાં કોણે-કોણે અંગ્રેજોનો જબરજસ્ત પ્રતિકાર કર્યો ?
(4) ગુજરાતમાં ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામ સાથે ક્યાં-કયાં સ્થળો જોડાયેલાં છે ?
2. (અ) ટૂંક નોંધ લખો :
(1) ઈ.સ. 1857 સંગ્રામનાં આર્થિક કારણો
(2) ઈ.સ. 1857 સંગ્રામની નિષ્ફળતાનાં કારણો
2. (બ) નીચેના પ્રશ્રોના ઉત્તર લખો :
(1) ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામ માટેનાં જવાબદાર કારણો વિશે નોંધ લખો.
(2) “કેન્દ્રીય નેતાગીરીનો અભાવ એ ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામની નિષ્ફળતાનું મુખ્ય કારણ ગણાય છે.' વિધાન સમજાવો.
(3) ઈ.સ. 1857ના સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામના સ્વરૂપ વિશે સવિસ્તર નોંધ લખો.
3. નીચે આપેલ વિકલ્પમાંથી સાચો વિકલ્પ શોધી ઉત્તર લખો :
(1) ઈ.સ. 1857ના સંગ્રામના મુખ્ય સ્થળોમાં નીચેનામાંથી કયા સ્થળનો સમાવેશ થતો નથી ?
(A) દિલ્લી (B) ઝાંસી (C) ચંદીગઢ (D) સતારા
(2) ખાલસાનીતિથી અનેક રાજ્યોને બ્રિટિશ સામ્રાજ્યમાં ભેળવી દેનાર...
(A) વેલેસ્લી (B) ડેલહાઉસી (C) લ્યુરોઝ (D) મૅજર હ્યુસન
(3) એન્ફિલ્ડ રાઇફલ કારતૂસ પર કયાં બે પ્રાણીઓની ચરબી લગાડી હોવાની સૈનિકોને શંકા હતી ?
(A) ગાય-ડુકર (B) ગાય-કૂતરાં (C) ઘેટાં-બકરાં (D) ઊંટ-ભેંસ
✦ પ્રવૃત્તિ ✦
● ભારતના રાજકીય નકશામાં પ્રથમ સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામનાં સ્થળોનાં સ્થાન શોધો.● ગુજરાત રાજ્યના નકશામાં પ્રથમ સ્વાતંત્ર્યસંગ્રામનાં સ્થળોનાં નામ શોધો.
Post a Comment